Владата на Узбекистан соопшти дека претседателот Ислам Каримов, 78 години, е во болница и дека неговата состојба е критична.
“Драги сограѓани, со тешко срце ве информираме дека здравјето на нашиот претседател сериозно се влоши и, според лекарите, тој е во критична состојба”, соопшти владата во петокот наутро.
На 29 август Ташкент соопшти дека претседателот на Узбекистан Ислам Каримов е во болница откако имал мозочен удар. Но многу руски и узбекистански независни извори тврдеа дека Каримов починал но веста се крие додека се бара неговиот наследник.
Узбекистан славеше 25 години незвисност на 1 септември но овој пат лидерот не се појави на прославата.
Но, според Gazeta.ru, информациите за здравстените проблеми на претеседателот одамна циркулираат во јавноста, во регионалните медиуми и на интернет. На сајтот на опозициското движење Народно движење на Узбекистан, 79-годишниот претседател починал од инфаркт откако испил големо количество алкохол за време на еден банкет организиран во чест на успехот на узбекистанските спортисти на Олимписките игри во Рио.
Бројни шпекулации можат да се прочитаа на повеќе медиуми. Сајтот на опозицијата Fergana.ru тврди дека од четвртокот во Самарканд, родниот град на Каримов, започнале интензивни активности за погреб.
Пост-Каримов периодот започна
Се чини дека пост Каримов периодот е веќе започнат во Узбекистан. Претседателот ја водеше оваа екс советска република 26 години. Тој беше најстариот претседател на Заедницата на независни држави по распадот на СССР заедно со неговиот колега од Казахстан Нурсултан Назарбаев.
Големото прашање кое го загрижува регионот но и меѓународната заедница е кој ќе го наследи Каримов. Неговото долгогодишно раководење со државата беше диктаторско но тој беше еден вид гарант за стабилноста на регионот.
Во еден период се чинеше дека неговата ќерка Гулнара би можела да го замени на функцијата. Но, со нејзината екстравагантост, луксузниот начин на живот и политичко-финансиските и семејни скандали во кои таа беше вовлечена го натераа Каримов да ја тргне од кругот на неговите најблиски соработници.
Кој ќе го наследи Каримов?
Предизвикот на пост Каримов периодот е значен на внатрешен и надворешен план. Тој не именуваше свој наследник во оваа земја која е голем извозник на памук и која се граничи со Авганистан. Борбата на можните наследници во политичката елита е веќе започната.
Шавкат Мирзаев
Како можен наследник се споменува името на премиерот Шавкат Мирзаев, неговиот заменик Рустам Азимов но и Рустан Иноjатов кој има 72 години и кој се смета за одговорен за смртта на 300 до 500 демонстранти за време на протестите во Андиџан во 2005 година. Ова крвопролевање го изолираше Каримов во меѓународната заедница.
Рустам Азимов
Рустан Иноjатов
Според западните експерти, луѓето што се споменуваат како наследници на Каримов нема да бидат ништо подобри од него а некои можеби и полоши.
Узбекистан игра значајна улога во стопирањето на исламистите во екс советските републики и на талибанците во Авганистан. Познато е дека тоа причината поради која САД инсталираа воена база во оваа земја.
Радикални исламисти би можеле да дојдат на власт
Во оваа земја од 32 милиони жители многумина очекуваат повеќе демократија но сосема е можно на власт да дојдат и радикални исламисти бидејќи се смета дека само Каримов бил способен да ја заштити земјата од нив.
Според руското разузнавање, повеќе од 500 Узбекистанци заминале да се борат во Сирија и Ирак во редовите на терористичката организација Исламска држава па нивното враќање во Узбекистан ја загрижува меѓународната заедница.
Каримов е роден на 30 јануари 1938 година во сиропиталиште но успеал да ги мине сите партиски скалила на Комунистичката партија на СССР и да застане на чело на Советската Република Узбекистан. По независноста во 1991 година тој успева да остане на власт со елиминирање на сите негови противници.
Неговото владеење во Узбекистан беше остро критикувано од организациите за човекви права и слобода на медиумите кои тврдеа дека Каримов ги местел изборите, ги ставал во затвор сите негови противници и дека во узбекистанските затвори тортурата била секојдневие.