Тестовите за антитела, кои деновиве беа актуелни и во Македонија, се покажуваат како меч со две острици. И легитимни компании и лажни оператори ги продаваат тестовите. Разграничувањето меѓу нив може да биде предизвик.
Тестовите за крв за коронавирусот играат клучна улога во одлуката дали милиони Американци можат безбедно да се вратат на работа или училиште. Но, здравствените власти предупредуваат дека актуелниот „див запад“ со нерегулирани тестови создава конфузија која може да го забави патот кон опоравување.
Повеќе од 70 компании се пријавени за продажба на т.н. тестови за антитела последните недели, велат регулаторите во САД. Владите низ светот се надеваат дека брзите тестови, кои вообичаено користат само капки крв од прст, би можеле наскоро да помогнат да се подигнат ограничувањата преку идентификување на лицата кои го прележале вирусот и развиле имунитет.
Меѓутоа остануваат неодговорени клучни прашања: Колку се прецизни тестовите, колкава заштита е потребна и колку долго ќе трае таа заштита.
Едноставна технологија
Тестовите за крв се различни од оние со кои се земаат брисеви од нос и уста со кои се дијагностицира ковид-19. Првите трагаат по крвни протеини наречени антитела кои телото ги произведува во деновите и неделите откако ќе се избори со инфекцијата. Истиот пристап се користи и за ХИВ/СИДА, хепатитис, лупус и многу други болести.
Поради релативната едноставност на технологијата, американските власти одлучија да се откажат од првичниот преглед на тестовите како дел од итниот план за справување со коронавирусот. Во моментот, тестовите се најпогодни за истражувања на начините на кои вирусот се шири меѓу населението.
Без контрола врз тестовите, „во моментов таму е див запад“, вели Ерик Бланк од Здружението на јавни здравствени лаборатории. „Тоа создаде хаос за кој ќе треба време да се расчисти. Во меѓувреме, имаме многу компании кои рекламираат разни нешта и никој нема поим колку е тоа добро“, вели тој.
Минатата недела, комесарот на Агенцијата за храна и лекови, Стивен Хан предупреди дека ќе се преземат мерки доколку производителите даваат лажни тврдења или продаваат неточни тестови. Во меѓувреме, во интервју за „Ен-Би-Си“, Хан изрази загриженост дека тестовите кои се продаваат „можеби не се прецизни колку што би сакале“.
Лажна имуност
Опасноста од погрешни тестови, според Алисон Рејкман од њујоршката здравствена лабораторија, е што луѓето можат погрешно да заклучат дека се имуни и дека веќе не ја пренесуваат болеста.
За бројни инфекции, нивото на антителата над одредена граница покажува дека имунолошкиот систем на лицето успешно се изборил со вирусот и веројатно е заштитено од нова инфекција. За ковид-19 сè уште е нејасно кое ниво на антитела е потребно за еден пациент да се смета за имун, ниту колку долго ќе трае тој имунитет.
Особено проблематично е што и легитимни компании и лажни оператори ги продаваат тестовите. Разграничувањето меѓу нив може да биде предизвик. Властите во градот Ларедо во Тексас минатиот месец добиле 2.500 тестови кои биле лажни. Кога била проверена прецизноста на тестовите се дошло до заклучок дека се далеку од она што било ветувано.