Основно јавно обвинителство започна да ги испитува наводите во истражувањето на НОВА за паралелниот увоз на лекови , потврдија за НОВА од Обвинителството. Од ОЈО потенцираат дека започнале да го испитуваат случајот по допрен глас и во моментот се преземаат дејства за предистражна постапка.
“Започнато е да се испитуваат наводите и да се преземаат дејства за предистражна постапка, се читаат материјалите, се разгледуваат податоците, велат во ОЈО за НОВА.
Откако ќе се испитаат сите наводи, информации, податоци, но и искази од сведоци најверојатно Обвинителство ќе отвори истрага.
Обвинителството започна да ги испитува наводите откако НОВА објави дека во државата преку паралелен увоз на лекови во последните пет години влегуваат сомнителни лекови за кои не се знае како се транспортирани и чувани, немаат сертификат директно од производителите, туку се внесуваат од трети земји преку разни канали и веледрогерии.
Пред две недели и Народниот правобранител се заинтересира за случајот со паралелниот увоз со лекови за кој пишуваше НОВА и од таму потврдија дека се обратиле до Агенцијата за лекови(МАЛМЕД) при што побарале информации за потеклото на овие лекови, од каде доаѓаат, како влегуваат, како се транспортираат и чуваат.
Сомнеж дека 40 проценти од лековите кои влегуваат преку паралелен увоз првично изразија од Фармабренд Нова, асоцијација на претставници на странски производители на иновативни лекови. Таму потврдија дека имаат сознанија за повеќе случаи каде што биле пријавени нерегуларности кај лекови од паралелниот увоз забележани од пациенти, лекари и аптеки, но претходното раководство во Агенцијата за лекови не превземало никакви мерки за заштита на пациентите.
НОВА веќе објави дека се откриени случаи кога во пакување од еден лек има сосема друг лек со поинаков начин на дејство што го доведува во опасност животот на пациентот доколку не ја забележи грешката.
Имало случаи каде амбалажата на лековите била комплетно изгужвана и искината, а при проверка на лекот преку фармацевти од Турција било утврдено дека лековите се поврзани со имиња на турски пациенти и дека веќе биле наплатени во Фондот за здравство во Турција.
Регистрирани се и случи кога името на лекот не е исто со лекот кој е регистриран во Македонија што пациентите ги става во ризик да внесат двојна доза, во други случаи нема македонско писмо, ниту брајово, туку турско или грчко што е неразбирливо за македонските граѓани.
Еден од случаите кој бил пријавен во Агенцијата за лекови е од Клиниката за онкологија каде минатата година биле откриени сомнителни лекови за рак на дојка за кои никогаш не се докажало што содржат во себе. На препаратите кои биле во облик на инфузија им бил покриен бар кодот со етикета од турскиот фонд за здравство, а на декларацијата немало податок дали е почитувана пропишаната температура и дали имало прекин на ладниот ланец.
Агенцијата за лекови направила инспекциски надзор по што биле земени примероци за анализа и пратени во лабораторијата на Фармацевтскиот факултет, а останатите лекови биле запечатени во фрижидер. Резултатите покажале дека лекот е оригинилан, но не се докажало каква е структурата и во колкав процент е зачувана активната супстанца.
Но, она што е уште повеќе шокантно е дека пред две години на тендер од Министерството за здравство, добил лек од паралелниот увоз произведен во Турција кој е забранет за употреба во многу земји во светот поради 40 евидентирани смртни слуачи. Лекот се користи за лекување на неколку видови на рак и бил наменет за болните од Клиниката за онкологија.
Американската агенција за лекови (ФДА) тогаш предупредуваше дека станува збор за фалсификат, односно имитација на оригиналниот лек и дека не содржи активна супстанца. Тогашниот директор на клиниката одлучно се спротиставил на оваа одлука и лекот не стигнал до болните од рак.
И пациентите со дијабетес се сомневаат во исправноста на инсулините. Откако почнаа да се увезуваат преку паралелен увоз, што значи дека лекот не доаѓа директно од производителите, туку од „трета рака“ многу пациенти се жалат дека инсулинот не им делува и тие не можат да го контролираат шеќерот во крвта.
Заради тоа од асоцијацијата за детски дијабетес Баланс МК побараа од МАЛМЕД да испитаат дали инсулините се соодветно чувани и транспортирани и дали во некој момент дошло до прекин на ладниот ланец.
По ваквите пишувања, но и под притисок на пациентите МАЛМЕД минатиот месец ги зајакна контролите, но се уште нема никакви официјални информации што констатирале и дали има отстапки во квалитетот и исправноста на инсулините.
Паралелниот увоз на лекови го воведе претходната Влада во 2012 година со образложение дека на ваков начин ќе ја намали цената на лековите. Но, наместо од земји од ЕУ каде што има строги закони и критериуми за паралелен увоз, евтините лекови во Македонија најчесто се увезуваат од Турција или Русија.
Експертската јавност сега бара измени на законот за лекови во делот на паралелниот увоз со лекови со што ќе се гарантира сигурноста на лековите и безбедноста на граѓаните.