Антонио Гутерез, генералниот секретар на Обединетите Нации, апелираше да се зголеми производството на Ковид вакцини. Односно Гутерез во средата рече дека производството на вакцините мора барем да се дуплира и истовремено дистрибуцијата на вакцини да биде поеднаква низ светот.
„Целосно е неприфатливо да се живее во свет во кој развиените земји можат да вакцинираат поголем дел од своето население, додека многу земји во развој немаа пристап до една единствена доза,“ рече Гутерез, референцирајќи го фактот дека десетина држави низ светот (многу од нив во Африка) до сега не добиле ниту една доза од вакцината.
„Со оглед на тоа дека вирусот се шири како пожар во различни делови на светот во развој, ризикот од мутации, ризикот од нови варијанти, е таков што ризикуваме да имаме ситуација во која вакцините што постојат денес повеќе нема да бидат ефикасни. Значи, во интерес на сите е сите да се вакцинираат насекаде,“ потенцираше Гутерез.
Оваа недела слична изјава имаше и Тедрос Аданом, генералниот дирекор на Светската Здравствена Организација (СЗО) која е исто така дел од телото на ОН.
„Шокантен е глобалниот диспаритет во пристапот до вакцините останува еден од најголемите ризици за ставање крај на пандемијата,“ изјави Аданом. „Земјите со високи и повисоки примања претставуваат 53% од светската популација, но примиле 83% од светските вакцини. Наспроти тоа, земјите со ниски и пониски средни приходи сочинуваат 47% од светската популација, но примиле само 17% од светските вакцини.“
Земји низ светот апсолутно имаат капацитет за да произведат повеќе вакцини – добар пример за ова е Индија која има големи капацитети за производство на лекови и вакцини. Но проблемот е што само неколку фармацевтски компании знаат како да ги направат вакцините – Фајзер, Модерна итн – и тие компании не сакаат да ги споделуваат инструкциите за како да се направат вакцините кои тие компании ги произведуваат. Зошто? Бидејќи огромни профити се во прашање. На пример, Фајзер очекува да има 26 милијарди долари промет во 2021 само од продажбата на Ковид вакцините.
По голем притисок од страна на активисти, прогресивни политичари и други групи, САД пред една недела изрази поддршка за почеток на преговорите во Светската Трговска Организација (СТО) за делумно олабавување на таканаречените TRIPS закони за интелектуална сопственост кои ги штитат патентите на ново-развиените Ковид-19 вакцини. Со овој одличен потег можеше полека да се зголеми продукцијата на вакцини низ светот и да се спасат илјадници животи. Но брзо по оваа вест, Германија ги блокираше преговорите во СТО по ова прашање.
СЗО го поддржува олабавувањето на TRIPS законите, но за сега очигледно таа поддршка не врши доволно притисок врз моќни држави како Германија. Прашање е дали Германија ќе ја промени својата позиција или пак ќе остави да умираат илјадници луѓе во име на интересот на фармацевтските компании.
Елена Гаговска