Училишта, месни заедници, градинки, селски домови, пожарни, библиотеки, амбуланти, судови, студентски домови, приватни објекти. На овие локации ќе се гласа на претстојните локални избори на 15. октомври. Овие локации треба да ги исполнуваат основните услови за остварување на лично, слободно и тајно право на глас на избирачите и тие треба да се адаптираат за пристап и на лицата со поинакви способности.
Така пишува во Изборниот законик, но состојбата на теренот не е демократска во однос на остварување на избирачкото право на сите граѓани. На некои места нема паркинг, на други има рампи, но не се безбедни, на трети нема ни скали…
На изборите на 15. октомври ќе гласаат околу 1.800.000 луѓе во 2061 објекти за гласање. Но, сите гласачи нема да имаат исто избирачко право. Ова го покажува Проценката на Државната изборна комисија што ја направила во соработка со Министерство за труд и социјална политика, повеќе граѓански здруженија и меѓународни организации (Меѓународна фондација за изборни системи-IFES , УСАИД и ОБСЕ) за пристапноста на избирачките места за лица со поинакви способности.
Според добиените резултати од теренското истражување, во 82% од објектите има рамни патишта но откако лицата со поинакви способности ќе стигнат до избирачкото место, само 67% од избирачките места имаат паркинг простор.
„Ова претставува посебен предизвик за лица овие лица на кои им е посебно важно достапноста на паркинг простор. Но, и во рамките на 1807 избирачки места со расположив паркинг, само во 49% од нив има ознака за лица со поинакви способности“, пишува во извештајот на ДИК.
Анализата покажала и дека на местата каде што има рампи за пристап, некои не се доволно силни и безбедни за гласачите кои ќе дојдат да гласаат во количка.
„Само во 4% од објектите т.е. избирачките места постои универзален знак за пристапност што понатака се потврдува со фактот дека во само 51 % од избирачките места има пристапна рампа. Во местата каде рампата постои во 81% таа е доволно силна и во 77% рампата е доволно широка за лицето со количка да се искачи по неа“, се резултатите до кои дошла ДИК.
Во половина од избирачките места нема скали за да се стигне до просторија за гласање. Ходниците се во најголема мерка расчистени од пречки и овозможуваат слободно движење.
Доколку избирачите со поинакви способности, успеат да стасаат до избирачките места, охрабрувачки е фактот дека во 90% од нив има доволно широка врата за непречено поминување на лице во количка.
При вршењето на проценките на теренот, извршена е контрола само во државни установи, а не и во приватните објекти за гласање, бидејќи ДИК може да бара и влијае на подобрување на условите само во објектите во јавните институции каде што се наоѓаат избирачките места.
Добиените резултати од анализата ќе послужат како основа за преземање на соодветни активности, за надминување на постоечките пречки за пристапност.
ДИК, како највисок државен орган одговорен за спроведување на избори во Република Македонија, има законска обврска да овозможи остварување на избирачкото право на секој државјанин на Република Македонија кој се стекнал со истото. Согласно Изборниот законик ДИК е должна да обезбеди пристапност до избирачките места и на лицата со поинакви способности и определува локации на кои се означени избирачките места каде што се остварува правото на гласање.