Дезинформации, полуинформации и конспиративни теории се шират низ светот по избивањето на пандемијата на новиот коронавирус. Кои се фактите, а каде започнуваат фантазијата и лагите? – Верувате ли дека нешто се случило затоа што некој или нешто го предизвикало тоа со умисла или намера? – Истражувањата покажуваат дека повеќето луѓе веруваат. Психологијата зад теориите на заговор е нешто што научниците одново се обидуваат да го објаснат иако феноменот постои веројатно исто толку долго колку што постои и човештвото. И секогаш одново се актуелизира кога имаме ситуации како постојната: ширењето на корона-вирусот.
Лекарите и научниците упорно укажуваат дека постои едноставен начин да се заштитите од него: редовно миење на рацете и избегнување контакт со заболени лица. И толку. Но, доколку прошетате по информативниот простор, набрзо ќе разберете дека „ве лажат“. И тука се наметнува дилемата – во што е полесно да се верува? – Дека треба да ги измиете рацете или дека Фондацијата на Бил и Мелинда Гејтс го исконструирала целиот случај со коронавирусот затоа што веќе имале подготвено вакцини за него?
Во Јужна Кореја, на пример, луѓето веруваат дека најсигурна заштита од вирусот е засилената конзумација на „Кимчи“ – национално јадење од ферментирана зелка, лути пиперчиња и лук. Мораше да реагира и тамошното Министерство за здравство со објаснување дека јадењето Кимчи не е баш адекватна превентива. Теоријата потекнува од 2003 година, кога во екот на епидемијата на вирусот САРС, некои истражувачи во Јужна Кореја „открија“ дека Кимчи ги спасило граѓаните од инфекцијата. Не е познато колку луѓе спаси Кимчи -терапијата, но неговата продажбата низ цела Азија драматично се зголеми. Случајно или не, поведени од теоријата за Кимчи, многу луѓе и во други делови на светот се прашуваат: дали лукот ќе ме заштити од коронавирусот?

Светската здравствена организација (СЗО) деновиве предупреди дека избувнувањето на коронавирусот е придружено од вистинска епидемија на дезинформации и лаги кои добија и ново име „инфодемија“. Од вирусот досега се заразени нешто над 20.000 луѓе (речиси 99 проценти во Кина), а досега се евидентирани 425 смртни случаи.
„Наместо да се шири страв и паника, треба само да се подготвиме. Затоа што бројот на заразени (надвор од Кина, н.з.) е 146, и тоа според сите стандарди, е многу ниско“, изјави генералниот директор на Светската здравствена организација, Тедрос Аданом Гебрејесус.

Битка против дезинформациите
СЗО се обидува да се бори против дезинформациите и со помош на Гугл, со цел сите заинтересирани да добиваат проверени информации од прва рака. Социјалните платформи како Фејсбук, Твитер и ТикТок, исто така, преземаат чекори за ограничување на дезинформациите и шпекулациите. Невообичаено, СЗО дури има и посебна интернет-страница на која се „разбиваат митовите“ за коронавирусот. На неа, меѓу другото, можете да прочитате дека јадењето лук, пиењето антибиотици или ставањето масло од сусам под носот нема да помогнат за заштита од инфекцијата.

Од откривањето на коронавирусот досега, во јавноста циркулираа бројни лажни тврдења и измами. Меѓу нив и теории на заговор дека вирусот бил произведен во лабораторија и дека вакцините се веќе произведени, претерувања за бројот на заболени и мртви, како и тврдења за лажни лекови. Во СЗО оценуваат дека појавата е придружена од масивна „инфодемија“ – мноштво информации, некои точни, а некои не, кои им отежнуваат на луѓето да најдат веродостојни извори на информирање и сигурни насоки кога им требаат.
Фактите, повторно, се следни: Не помагаат маски за дишење, антибиотици, вакцини или лук. Помага: редовно миење раце и избегнување директен контакт со заболени.