Стратегијата на Европската комисија за Западен Балкан предвидува дека две земји од овој регион, Србија и Црна Гора ќе бидат потенцијално подготвени да влезат во ЕУ до 2025 година.
Исто така ја зголемува поддршката за четири други, кои би можеле да станат членки. Но треба да им е јасно на политичарите во шесте земји – Албанија, Босна и Херцеговина, Косово, Македонија, Црна Гора и Србија, дека тие мора да бидат посериозни во воспоставувањето на владеењето на правото, справувањето со корупцијата, борбата со организираниот криминал, решавањето на билатералните прашања, како и тоа да преземат други мерки за демократски промени, анализира „Политико“.
„Влезот во ЕУ е многу повеќе од технички процес. Тоа е генерациски избор, базиран врз фундаментални вредности, кој секоја земја треба поактивно да ги прифати, од надворешната и регионалната политика, до она што децата ќе го учат на училиште“, пишува во стратегијата.
Според анкетата која ја објавува весникот „Политико“, најголеми „еврофили“ се граѓаните на Косово – дури 90% од нив рекле дека членството во ЕУ е добра работа, па Албанците со 81%. По нив се Македонците, 54 проценти рекле дека членството во ЕУ е добра работа, 33 проценти дека не е ни добра, ни лоша, а 11 % изјавиле дека членството во ЕУ е лоша работа.
Србите се на дното на листата според поддршката за влез во Унијата – само 26% рекле дека е добра работа, а 30 проценти дека е лоша.
И на прашањето кога очекуваат нивната земја да стане дел од ЕУ, граѓаните на Косово и на Албанија се најголеми оптимисти. Бројките покажуваат дека 37 проценти од граѓаните на Косово очекуваат до 2020 година да станат членка на Унијата. Во Албанија овој процент е 35. Во Македонија 24% очекуваат земјата да стане членка на Унијата до 2020, 25 % до 2025, а 17% рекле дека никогаш нема да станеме членка. Србите се најголеми песимисти и по ова прашање – дури 38 проценти рекле дека Србија никогаш нема да стане членка на ЕУ.
Според „Политико“, Јункер и другите европски лидери покажуваат интерес за Западниот Балкан делумно, поради загриженоста за зголеменото влијание на Русија, Кина и Турција таму. Кризата со бегалците во 2015, кога стотици илјади мигранти на патот кон Западна Европа, тргнаа преку западнобалканската рута, исто така ја потенцира важноста на овој регион за стабилноста на ЕУ.
„Земјите во Западниот Балкан сега имаат историски прозорец на можности да ја зацврстат и недвосмислено да ја поврзат својата иднина со Европската унија. Тие мора да дејствуваат детерминирано“, пишува во стратегијата за проширување.
Со новата стратегија, Европската унија нуди поголема поддршка на регионот со испраќање на Европол советници за зголемување на безбедноста, но и значително зголемување на инвестициите.
За во 2018 година, целокупните инвестиции во регионот се предвидени на 1 милијарди евра – повеќе од колку што е вложено во овој регион во последните 10 години. Но, стратегијата содржи и конкретни забелешки за начинот на владеење – земјите покажуваат елементи на заробени држави, вклучувајќи врски со организираниот криминал на сите нивоа на власта и администрација.
Ниту една од земјите на Западниот Балкан не може да се смета за функционална пазарна економија пишува во стратегијата.
И покрај тоа што Србија и Црна Гора се идентификувани како кандидатки за членство од страна на Комисијата, во документот пишува дека нивното приклучување до 2025 година е „крајно амбициозно“. Јасно е дека лидерите во Белград ќе мора да голтаат некои горчливи таблети на патот во Брисел…Во стратегијата, комисијата изразува подготвеност да отпочне преговори со Македонија и Албанија, ако тие исполнат одредени услови, а на Босна и Херцеговина да и додели кандидатски статус.
Косово не е спомнато во стратегијата како иден кандидат.
По долготрајниот пограничен спор меѓу членките на ЕУ, Словенија и Хрватска, во стратегијата сега пишува дека сите вакви несогласувања ќе мора да се решат пред да можат земјите да станат дел од Унијата.
ЕУ нема да прифати да ги увезе овие спорови и нестабилност се вели во документот.