Во Лондон денеска почнува дводневниот самит на НАТО за демонстрација на единството и на силата на Алијансата, но и за прослава на 70-годишнина од нејзиното основање. Американскиот претседател Доналд Трамп е во англиската престолнина од синоќа, а лидерите на НАТО ќе бидат денеска гости на кралицата Елизабета Втора во Бакингамската палата. Меѓу гостите на Самитот и македонска делегација предводена од премиерот Зоран Заев.
Сепак, додека се подготвуваат за средба со Трамп, дел од европските лидери продолжуваат да ја доведуваат во прашање посветеноста на Вашингтон кон Сојузот. Конфликтите продолжуваат во североисточна Сирија по турската офанзива и одлуката на Трамп да ги повлече американските сили, без да се консултира сојузниците на НАТО што ја разгоре загриженоста меѓу сојузниците.
Францускиот претседател Емануел Макрон неодамна изјави дека Алијансата е во состојба на „мозочна смрт“, апелирајќи на Европа да создаде своја безбедносна структура. Изјавата доби силен одговор од генералниот секретар на НАТО, Јенс Столтенберг, кој рече дека европското единство не може да го замени трансатлантското единство.
Според „Си-Ен-Ен“, далеку од тоа дека алијансата е кревка, НАТО сега е многу помалку еластичен од порано. Затоа, кога лидерите ќе се соберат во Лондон, тие ќе треба да вложат повеќе напори за да премостат некои од нивните разлики.
По завршувањето на Студената војна, земјите-членки ги намалија буџетите за одбрана, но по анексијата на Русија на Крим, сојузниците се согласија да ги прекинат кратењата на буџетот и да ги зголемат трошоците за одбрана. Целта е до 2024 година да достигнат два отсто од БДП во секоја земја-членка. Девет држави се предвидува да ја исполнат целта уште оваа година – САД, Грција, Велика Британија, Бугарија, Естонија, Литванија, Латвија, Полска и Романија.

Според новите податоци објавени во петокот, европските сојузници и Канада, исто така, ќе распределат дополнителни 130 милијарди американски долари на нивните буџети за одбрана до крајот на 2020 година, при што 20 отсто од тоа зголемување ќе биде од Германија, критикувана од Трамп дека не троши доволно на одбраната. До 2024 година се очекува да бидат додадени дополнителни 400 милијарди американски долари.
Покрај националните буџети, НАТО има мал буџет од две милијарди американски долари за поддршка на работата на седиштето во Брисел и за финансирање на воените операции ширум светот.
Минатиот четврток, генералниот секретар на Алијансата Јенс Столтенберг рече дека САД ќе плаќаат помалку за овој буџет и Германија ќе помогне да се пополни празнината, со тоа што двете држави плаќаат по околу 16 отсто. Досега САД плаќаа 22 отсто од таа сума. Други европски сојузници исто така се согласија да плаќаат повеќе без Франција која одби.